Wat is de Participatiewet?
De Participatiewet is een Nederlandse wet die van kracht is per 1 januari 2015. Het gedachtegoed van de Participatiewet is tweeledig (werk en inkomen). Vanuit de participatie- of werkgedachte kan iedereen in Nederland naar eigen vermogen deelnemen (participeren) aan de samenleving. Aan de inkomenskant is er het streven dat iedereen zoveel mogelijk in het eigen levensonderhoud kan voorzien. Wie dat (nog) niet kan, wordt via de Participatiewet ondersteund om (weer) deel te nemen aan de arbeidsmarkt.
Participatiesamenleving
Wat is het idee achter de participatiesamenleving? Een participatiesamenleving wordt ook wel een ‘doe-democratie’ genoemd. Dit is een samenleving waarin iedereen zoveel mogelijk naar eigen vermogen verantwoordelijkheid neemt voor en actief bijdraagt aan het eigen leven en de leefomgeving.
Van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving
De participatiesamenleving is de opvolger van de verzorgingsstaat. Het uitgangspunt van de verzorgingsstaat was dat de overheid primair de verantwoordelijkheid droeg voor het welzijn van burgers op het gebied van zorg, onderwijs, werk en sociale zekerheid. Sociale zekerheid is een publiek stelsel dat inkomen en verzorging garandeert voor burgers die hier zelf niet in kunnen voorzien. De verzorgingsstaat in Nederland werd in de jaren na de Tweede Wereldoorlog flink uitgebreid. In de jaren ‘80 werd duidelijk dat de verzorgingsstaat onbetaalbaar dreigde te worden. De kosten stegen en daarmee ook de staatsschuld, omdat de overheid steeds meer ging lenen. Dat vroeg om andere ideeën over de verantwoordelijkheidsverdeling tussen het Rijk en haar burgers. De overheid heeft daarom de verantwoordelijkheid voor het eigen bestaan steeds meer teruggegeven aan haar burgers. Vanuit de gedachte dat Nederlandse burgers in de 21e eeuw meer eigen verantwoordelijkheid kúnnen nemen en daardoor minder op verzorging vanuit de overheid hoeven terug te vallen. Een belangrijke uitspraak die we in dit kader veel horen is: we gaan van zorgen voor… naar zorgen dat…
Check, dubbelcheck
- Ik weet dat de Participatiewet over inkomen (levensonderhoud) en werk (participeren) gaat.
- Ik weet dat participeren binnen de Participatiewet zich niet alleen richt op werk, maar ook op maatschappelijk actief en betrokken zijn.
- Ik weet dat het idee van de participatiesamenleving een reactie is op het onbetaalbaar worden van de verzorgingsstaat.