De aanvraag: wie kan een aanvraag doen?

Als de inwoner het gespreksverslag of het losse aanvraagformulier heeft ondertekend en teruggestuurd, is de aanvraag voor een maatwerkvoorziening officieel. De gemeente moet vervolgens binnen twee weken een besluit nemen op de ingediende aanvraag. Die termijn van twee weken is vastgelegd in de Wmo (artikel 2.3.5., lid 2). Dat de gemeente een besluit moet nemen is vastgelegd in de Algemene wet Bestuursrecht:  

Een besluit is een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan (artikel 1:3 Awb), in dit geval van het college van burgemeester en wethouders. 

Dat wil niet zeggen dat het college alle besluiten zelf neemt. Vaak is de bevoegdheid om te besluiten gemandateerd aan de uitvoering. Elke gemeente kent een mandaatregeling. Hierin is vastgelegd wie onder-mandaat heeft om welke besluiten te nemen. Want het college van B&W is in principe gemandateerd, maar moet je je eens voorstellen dat die alle Wmo besluiten gaan nemen ????. Degene met onder-mandaat kan de consulent zelf zijn, maar ook een kwaliteitsmedewerker of een leidinggevende. Het besluit moet in ieder geval ondertekend worden door een bevoegde medewerker. De eindverantwoordelijkheid ligt echter wel nog steeds bij het college.

Opdracht: Zoek de mandaatregeling in jouw gemeente op en kijk wat hierin is opgenomen. Wie is bevoegd om welk besluit te nemen? 

Beschikking met afwijzing of toekenning 

Een beschikking is een brief aan de inwoner waarin het besluit wordt meegedeeld, hiermee legt de gemeente het besluit vast. Dit kan een toekenning of een afwijzing zijn van de aangevraagde voorziening.  

Een beschikking moet, ongeacht het onderwerp, tenminste het volgende bevatten: 

• Het besluit zelf. Het moet de belanghebbende duidelijk zijn welke rechten en plichten diegene heeft op grond van het genomen besluit (Rechtbank Noord-Holland ECLI:NL:RBNHO:2020:5230 en Rechtbank Gelderland ECLI:NL:RBGEL:2020:3158). 
• De optie om bezwaarschift in te dienen bij het college binnen een periode van 6 weken na de verzenddatum van de beschikking (artikel 3:45, artikel 6:7, en artikel 6:8 van de Awb). 
• De eisen waaraan een bezwaarschrift moet voldoen, waaronder de naam en adres van de indiener, de datum van indiening, een beschrijving van het besluit waartegen bezwaar wordt gemaakt, en de redenen voor het bezwaar (artikel 6:5 Awb). 
• Draagkrachtige motivering. Daar is die weer: het motiveringsbeginsel. Zoals we die ook hebben toegelicht in module 2. Hiermee wordt gesteld dat onder een besluit een goede motivering moet liggen (artikel 3:46 van de Awb). Het is dus belangrijk dat het besluit goed onderbouwd wordt. De onderbouwing moet in principe uit de beschikking blijken, maar een verwijzing naar een gespreksverslag waarin de motivatie staat is vaak ook voldoende. 

Beschikking met afwijzing 

Het college is niet verplicht om een afwijzing expliciet te vermelden, maar het moet op een of andere manier duidelijk zijn dat het om een afwijzing gaat in de beschikking. Dit principe wordt geïllustreerd in een uitspraak van het CRvB (ECLI:NL:CRVB:2009:BH1745). 

In deze zaak wees de gemeente een verzoek tot woningaanpassing af vanwege het geven van voorrang aan verhuizen. De CRvB oordeelde dat het gebruik van deze voorrang voldoende aangaf dat het verzoek voor een woningaanpassing was afgewezen. Hoewel dit wellicht duidelijker in het besluit vermeld had kunnen worden, betekent dit per definitie een afwijzing van de gevraagde woningaanpassing. 

Bij een afwijzing van een aanvraag is het dubbel zo belangrijk om goed te onderbouwen waarom je een aanvraag afwijst. De kans is hier namelijk net wat groter dat een inwoner het er niet mee eens is en bezwaar maakt. Redenen om een aanvraag voor een maatwerkvoorziening af te wijzen kunnen bijvoorbeeld zijn: 

• Dat de voorziening, gelet op de beperkingen van de inwoner, niet veilig of passend is. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het verstrekken van een scootmobiel aan een persoon met een ernstig vertraagd reactievermogen.  
• Wanneer er een maatwerkvoorziening wordt aangevraagd, terwijl uit het onderzoek gebleken is dat er voorliggende voorzieningen zijn die passend zijn in de situatie van de aanvrager. 
• Als iemand verhuisd is van een aangepaste woning naar een niet-aangepaste woning en daar geen zwaarwegende redenen voor waren en iemand nu een aanvraag doet voor een woningaanpassing. 
• Als de cliënt niet of onvoldoende wil meewerken aan behandelingen die in redelijkheid gevraagd kunnen worden, en hierdoor een onnodig beroep of een te zwaar beroep op de Wmo gedaan wordt. Bijvoorbeeld wanneer je een medisch advies wilt inwinnen, maar de inwoner weigert daaraan mee te werken. Of wanneer er bij lage rugklachten geen behandeling bij een fysiotherapeut wordt gevolgd. 

Beschikking met toekenning 

Bij een toekenning staat in de beschikking wat de voorziening inhoudt. Denk daarbij aan: wat de voorziening is. Bijvoorbeeld hulp bij het huishouden, een vervoersvoorziening of dagbesteding. Maar ook het aantal uren en de frequentie van de zorg, de begin- en einddatum van de voorziening, de naam van de zorgaanbieder, hoe het proces voor verstrekking van de voorziening loopt en wat het doel is van de verstrekking. Het besluit kan ook inhouden dat er een persoonsgebonden budget wordt toegekend. Hoe dat werkt komen we later in deze module op terug. Verder moet er in de beschikking ook vermeld staan dat de inwoner een eigen bijdrage moet betalen. De eigen bijdrage zullen we in module 6 dieper op in gaan. 

Beschikkingen wisselen per gemeente. I Als voorbeeld van een beschikking nemen we voor nu gemeente Lingewaard. Gemeente Lingewaard heeft het volgende in hun beleid opgenomen:

Opdracht: Beschikking kunnen verschillen per gemeenten. In de verordening van jouw gemeente kun je vinden wat er allemaal in de beschikking moet worden opgenomen. Neem eens een kijkje in de verordening. Welke eisen voor in de beschikking staan daar opgenomen? Zoek vervolgens het beschikkingsformat op wat wordt gebruikt in jouw gemeente. Zie je alle eisen terugkomen? Of mist er nog iets? 

---