Wat is bijzondere bijstand?
In deze module leren we alle ins en outs van de bijzondere bijstand, maar wat is bijzondere bijstand nou eigenlijk? Volgens artikel 35 van de Participatiewet is bijzondere bijstand een extra financiële ondersteuning die inwoners kunnen aanvragen voor noodzakelijke bijzondere kosten die mensen niet kunnen betalen uit hun inkomen of hun spaargeld. Denk daarbij aan kosten van bewindvoering of reiskosten voor het volgen van een training of cursus in het kader van re-integratie activiteiten bijvoorbeeld.
Het kan ook gaan om algemene kosten van het bestaan, die voortvloeien uit bijzondere omstandigheden en die niet via een andere regeling (= voorliggende voorziening) vergoed worden. Denk daarbij aan aanvullende bijzondere bijstand voor jongeren tot 21 jaar, die door omstandigheden niet meer thuis kunnen wonen of aan woonkostentoeslag wanneer mensen door omstandigheden hun woonlasten niet meer kunnen betalen en er (nog) geen andere woning beschikbaar is.
Bijzondere bijstand is altijd maatwerk. Dat wil zeggen dat er sprake is van ofwel bijzondere kostensoorten ofwel van bijzondere omstandigheden. Bijzondere bijstand is er niet alleen voor mensen met een uitkering, maar ook voor anderen. Zo kan er bijvoorbeeld recht op bijzondere bijstand zijn terwijl iemand een inkomen heeft dat hoger is dan het bijstandsniveau. Het recht op bijzondere bijstand hangt af van meerdere factoren, die we later in deze module verder zullen uitleggen.
Wat zijn bijzondere omstandigheden?
Maar wat vinden we nou bijzondere omstandigheden? Bijzondere omstandigheden zijn alle gebeurtenissen (of samenloop van omstandigheden) die je niet kunt voorzien en waarvoor je geen geld hebt kunnen reserveren. Bijvoorbeeld: een vrouw met een dochter zit in de bijstand en heeft een parttimebaan gevonden in het hotel aan de andere kant van de stad. Zij heeft geen geld voor vervoer en het hotel geeft geen reiskostenvergoeding. Zij lost als nieuwkomer al af op de lening van de gemeente voor de inrichtingskosten bij eerste huisvesting. De gemeente kan dan met bijzondere bijstand een fiets financieren.
Verplichtingen
Aan bijzondere bijstand is een bestedingsverplichting verbonden (artikel 55 van de Participatiewet). Dit houdt in dat de bijzondere bijstand daadwerkelijk moet worden besteed aan het doel waarvoor zij is verstrekt. Als iemand bijzondere bijstand aanvraagt voor kosten van bewindvoering dan moet de bijzondere bijstand dus daaraan worden uitgegeven. Daarnaast bestaat ook de verplichting om bewijs te overleggen van de kosten (= een factuur of offerte). Indien de verplichtingen die verbonden zijn aan de bijstand niet worden nagekomen, kan de gemeente de bijzondere bijstand terugvorderen.
Check, dubbelcheck
- Ik weet nu dat bijzondere bijstand verstrekt kan worden voor:
- noodzakelijke bijzondere kosten;
- en algemene kosten die voortvloeien uit bijzondere omstandigheden.
- Ik weet dat bijzondere omstandigheden gebeurtenissen zijn die je niet kunt voorzien en waarvoor je geen geld hebt kunnen reserveren.
- Ik weet nu dat de bijzondere bijstand een bestedings- en een bewijsplicht heeft.