Re-integratievoorzieningen: wat houden ze in
Sociale activering
Sociale activering wordt vaak ingezet bij personen die een geïsoleerd leven leiden met weinig sociale contacten buitenshuis. Door iemand maatschappelijk nuttige activiteiten te laten ondernemen (bijvoorbeeld vrijwilligerswerk) komt iemand weer onder de mensen en wordt het isolement doorbroken. Het stelt de persoon in staat zijn sociale vaardigheden te oefen en ontwikkelen, en zijn netwerk uit te breiden. Sociale activering is vaak een stap in een re-integratietraject wanneer betaald werk nog niet in zicht is. Wanneer duidelijk is dat iemand nooit aan het werk kan, is sociale activering niet verplicht als re-integratie-instrument. Het gaat in het kader van re-integratie dus altijd om sociale activering met als uiteindelijke doel betaald werk.
Werkervaringsplaats
Zoals de naam al doet vermoeden, is dit een voorziening die iemand de mogelijkheid geeft om werkervaring op te doen. Dit kan ervaring zijn op een specifieke functie. Het kan ook zijn dat iemand lang niet of nooit gewerkt heeft. Met een werkervaringsplek kan iemand dan ervaren hoe het is om (weer) voor een werkgever te werken.
Bij een werkervaringsplek sluit de gemeente doorgaans een overeenkomst met de werkgever over het doel, de omvang, de duur en de begeleiding op de werkervaringsplek. Er wordt door de gemeente onderzocht of de plek geschikt is voor het opdoen van werkervaring. Kan de inwoner hier nuttige ervaring op doen of is hij slechts een goedkope arbeidskracht? Vanzelfsprekend moet de gemeente dat laatste goed bewaken. Werkervaring mag nooit een reguliere baan die betaald kan worden verdringen.
Proefplaatsing
Bij een proefplaatsing gaat iemand onbetaald (met behoud van uitkering) voor twee maanden een functie vervullen binnen een organisatie. In deze periode doet de persoon ervaring op met de functie. De werkgever kan tijdens de proefplaatsing bepalen of als vervolgstap een betaald arbeidscontract wordt aangeboden.
Een proefplaatsing wordt doorgaans ingezet wanneer de werkgever twijfelt of iemand geschikt is voor de functie. De plaatsing is voor een bepaalde duur die verlengd kan worden. Er wordt door de gemeente gewaakt voor werkgevers die alleen uit zijn op tijdelijke goedkope arbeid. Zo onderzoeken ze bijvoorbeeld of de werkgever wel echt de intentie heeft om na de proefplaatsing de inwoner in dienst te nemen.
Verwervingskosten
Met deze voorziening kan de gemeente tegemoetkomen in de kosten die iemand maakt om aan het werk te gaan. Denk hierbij aan de vergoeding van reiskosten of de eigen bijdrage voor kinderopvang. Voor een uitkeringsgerechtigde met een parttimebaan kunnen deze kosten zorgen voor een achteruitgang in de financiële positie. De vergoeding van deze kosten moet de drempel verlagen om (fulltime) aan het werk te gaan.
Overigens zijn er ook gemeenten die bijvoorbeeld reiskosten als bijzondere bijstand vergoeden.

VOORBEELD
Hans heeft een bijstandsuitkering naar de alleenstaande norm ad € 1.078,70. Via de gemeente komt hij aan het werk bij het magazijn van Kruidvat. Hans verdient € 800,00 per maand. Zijn loon wordt aangevuld met € 278,80 uitkering per maand. Wat dat betreft gaat Hans er niet op achteruit. Het magazijn is echter te ver om te fietsen, dus Hans gaat met de bus. Dit kost hem € 4,00 per dag. Met gemiddeld 14 werkdagen per maand kost hem dat € 56,00. Dit lijkt misschien niet veel, maar voor iemand met een uitkering is het een enorm bedrag. Als de gemeente deze kosten niet zou vergoeden, is er een grote kans dat Hans stopt met zijn baan. Dan moet de gemeente Hans een volledige uitkering verstrekken. Het vergoeden van de reiskosten is in dat geval de goedkoopste optie en zorgt ervoor dat Hans meedraait in de maatschappij.
Scholing
Bij jongeren tot 27 jaar wordt er volop ingezet op het behalen van een diploma dat een goed baan perspectief biedt. Zij kunnen in de meeste gevallen nog gebruik maken van studiefinanciering en daarmee zowel hun studie mee bekostigen als in hun levensonderhoud voorzien. Aan het re-integratietraject voor jongeren worden meer eisen gesteld. Het traject, de verplichtingen en sancties moeten worden vastgelegd in een Plan van Aanpak. Het moet een duidelijk traject vormen waarmee ze zo snel mogelijk kunnen re-integreren. Hiermee wordt geprobeerd te voorkomen dat zij op latere leeftijd (opnieuw) werkloos raken en in de bijstand terechtkomen.
Persoonlijke ondersteuning
De ondersteuning wordt vaak geboden door een jobcoach. Deze coach kan de persoon leren om op een bepaalde werkplek te functioneren. Het kan ook zo zijn dat de ondersteuning gericht is op het leren van vaardigheden aan collega’s om de persoon de ondersteuning te bieden die hij nodig heeft. Deze voorziening kan gecombineerd worden met een proefplaatsing of een werkervaringsplek. De ondersteuning wordt dan zolang geleverd als die voorzieningen lopen.
Check, dubbelcheck
- Ik heb een beeld bij de volgende re-integratievoorzieningen:
- Sociale activering
- Werkervaringsplaats
- Proefplaatsing
- Verwervingskosten
- Scholing
- Persoonlijke ondersteuning
- Ik weet ook met welk doel deze voorzieningen ingezet kunnen worden.